Mae poen clun ochrol fel arfer yn cael ei achosi gan y tendonau (y rhan sy’n cysylltu cyhyr ag asgwrn) a’r cyhyrau’n mynd yn sensitif ac yn llidiog. O bryd i’w gilydd, gall hefyd gael ei achosi gan byrsa’r glun yn chwyddo. Pad llawn hylif yw’r byrsa, sy’n gweithredu fel clustog i leihau unrhyw rwbio rhwng meinweoedd.
Mae pobl sy’n actif iawn yn aml yn dioddef poen clun ochrol oherwydd bod y tendon yn cael ei ‘orlwytho’, ac mae pobl sy’n llonydd am gyfnodau hir hefyd yn ei ddioddef oherwydd nad yw’r tendon yn cael ei ddefnyddio ddigon. Fodd bynnag, gall hefyd gael ei achosi trwy dreulio amser mewn osgo sy’n ymestyn neu’n cywasgu’r tendon, a gall ddigwydd hefyd ar ôl cwympo neu brofi trawma.
Mae’r cyflwr hefyd yn gyffredin ymhlith menywod rhwng 40 a 60 oed sydd naill ai’n profi symptomau cyn y menopos neu ar ôl y menopos, ac sydd â ffordd eisteddog o fyw neu sy’n profi newid sylweddol yn eu lefelau ymarfer corff. Gall newidiadau hormonau yn ystod y menopos, ysmygu, diabetes a bod dros bwysau hefyd gynyddu’r siawns o ddatblygu’r cyflw.
Yn aml, mae hanes manwl o’ch symptomau ac archwiliad clinigol yn ddigon i wneud diagnosis o boen clun ochrol. Bydd archwilio eich gallu i symud, eich cryfder a rhai profion mwy penodol hefyd yn helpu i gadarnhau’r diagnosis ymhellach.
Yn y camau cynnar, mae lleihau straen ar y tendonau sensitif fel arfer yn ddigon i setlo’r symptomau. Er enghraifft:
Unwaith y bydd y symptomau’n dechrau gwella mae’n bwysig dechrau defnyddio a chryfhau’r tendonau eto’n raddol. Ymarfer corff yw’r brif driniaeth ar gyfer tendonau ac mae ganddo ganlyniadau da. Mae rhestr isod o ymarferion i roi cynnig arnynt.
Gall triniaethau eraill gynnwys:
Mae gwneud ymarfer corff gydag ychydig o boen yn iawn ac nid yw’n golygu eich bod yn niweidio’r tendonau. Fodd bynnag, os bydd gennych boen sy’n parhau am oriau neu’n parhau i mewn i’r bore wedyn, efallai eich bod chi’n gwneud gormod, a dylech leihau faint o ymarfer corff rydych chi’n ei wneud.
Gallwch wneud yr ymarferion hyn bob dydd:
Os na welwch fod newid yn eich symptomau ar ôl addasu eich ymarfer corff, a rhoi cynnig ar yr ymarferion uchod, siaradwch â Meddyg Teulu neu’r adran Ffisiotherapi am asesiad ac arweiniad penodol.
Mae rhagor o wybodaeth ac arweiniad ar bob agwedd ar iechyd a gofal iechyd i’w gweld isod ar wefannau Ffisiotherapi’r GIG neu’r CSP i’ch helpu i reoli’ch cyflwr a gwneud dewisiadau am eich iechyd.
We’re currently working to improve the Keeping Me Well website. If you’d like to help us make this site a better, more helpful experience for you, please take a few minutes to let us know what improvements you’d like to see.