Poen penelin
Sut mae’r penelin yn gweithio?
Mae’r penelin yn gymal colfach lle mae’r asgwrn ar ben eich braich (hwmerws) yn cwrdd ag esgyrn eich elin (radiws ac wlna). Mae cymal y penelin yn caniatáu i chi blygu a sythu eich braich a hefyd yn cylchdroi i’ch galluogi i droi’ch elin.
Mae cymal y penelin yn cael ei gefnogi gan ewynnau ac mae ganddo sawl nerf sy’n teithio heibio iddo.
Mae llawer o gyhyrau sy’n cysylltu i gymal y penelin sy’n eich galluogi nid yn unig i blygu a sythu’r penelin, ond hefyd i symud yr arddwrn a’r bysedd.
Achosion Poen yn y Penelin
Mae poen yn y penelin yn cael ei achosi’n fwyaf aml gan straen syml neu lid i dendonau neu ewynnau sydd ynghlwm wrtho.
Gall gwneud gweithgaredd ailadroddus fel garddio neu addurno achosi hyn. Dylai stopio neu newid y ffordd rydych chi’n gwneud y gweithgaredd hwn am ychydig wythnosau helpu i leddfu’r boen.
Cyfeirir yn aml at boen penelin o weithgareddau ailadroddus fel penelin tenis neu benelin y golffiwr.
Mae penelin tenis yn boen o’r tendonau ar y tu allan i’r penelin, tra bod penelin golffiwr yn boen o’r tendonau ar y tu mewn i’r penelin. Gellir penelin tenis ddigwydd o ganlyniad i weithio am gyfnodau hir ar gyfrifiaduron neu liniaduron heb orffwys.
Edrychwch ar ein tudalen am y ffordd orau i drefnu eich swyddfa.
Os ydych wedi cwympo
Os ydych wedi cwympo ar eich penelin neu’ch llaw a’ch bod yn ei chael hi’n anodd plygu neu sythu’r fraich, neu droi cledr eich llaw i fyny neu i lawr, neu os oes gennych anffurfiad, efallai y bydd angen i chi weld Meddyg.
Dylech ffonio 111 ar frys i drefnu apwyntiad yn yr adran ddamweiniau ac achosion brys, gan fod posibilrwydd bach o dorri asgwrn y penelin wrth lanio gyda’ch llaw allan, neu os byddwch yn glanio’n uniongyrchol ar eich penelin.
Hunangymorth
Gall cadw eich penelin a’ch braich yn gryf a symud yn dda helpu i atal poen ac anystwythder penelin, ac mae’n rhan hanfodol o’ch triniaeth a’ch adferiad. Fel arfer, bydd poen penelin yn setlo’n gyflym o fewn ychydig ddyddiau i wythnosau, heb fod angen gweld Meddyg neu Ffisiotherapydd.
- atal y broblem rhag digwydd eto
- cynnal eich lefelau ffitrwydd presennol – hyd yn oed os oes rhaid i chi newid yr hyn rydych yn ei wneud fel arfer, mae unrhyw weithgaredd yn well na dim
- cadw eich cyhyrau a’ch cymalau eraill yn gryf ac yn hyblyg
- cynnal pwysau corff iach.
Argymhellir eich bod yn aros yn y gwaith neu’n dychwelyd i’r gwaith cyn gynted â phosibl yn ystod eich adferiad. Nid oes angen i chi fod yn rhydd o boen a symptomau i ddychwelyd i’r gwaith.
- Lleihau neu newid eich gweithgaredd, ond osgoi cyfnodau hir o beidio â symud o gwbl
- Symud eich penelin yn araf deg am 10 i 20 eiliad bob awr pan fyddwch yn effro
- Cymryd meddyginiaethau lladd poen a all helpu i setlo poen penelin yn y tymor byr
- Os oes gennych anaf i’r cyhyrau neu’r ligament, mae’r fideo hon “The Running Clinic” yn gallu helpu cefnogi a rheoli eich adferiad.
- Dychwelwch yn araf i weithgarwch arferol
- Gwnewch beth bynnag y byddech fel arfer yn ei wneud gan gynnwys aros yn y gwaith, neu ddychwelyd i’r gwaith os yw’n bosibl
- Ceisiwch osgoi chwaraeon neu godi pethau trwm nes bod gennych lai o anystwythder a symudiad da.
Cofiwch gynhesu’n llawn cyn i chi ddechrau gweithgareddau chwaraeon.
Os hoffech gael cyngor am feddyginiaeth neu ddulliau eraill o liniaru poen i’ch helpu i reoli eich poen yn well siaradwch â’ch Fferyllydd Cymunedol.
Gall meddyginiaeth poen helpu i leihau poen a’ch helpu i symud yn fwy cyfforddus, a all eich helpu i wella.
Wrth gymryd meddyginiaeth poen mae’n bwysig ei gymryd yn rheolaidd.
Pryd i weld eich meddyg teulu
Os ydych chi’n meddwl y gallech chi gael haint yng nghymal eich penelin – er enghraifft, poen difrifol, chwyddo, gwres a chochni trefnwch apwyntiad gyda’ch meddyg teulu.
