Clefyd Sever
Poen esgyrnog yn y sawdl yw clefyd Sever, a all fod yn gysylltiedig â thwf arferol.
Symptomau a diagnosis
Sut ydw i’n rheoli clefyd Sever?
A fydd yn gwella?
Symptomau a diagnosis
- Poen ar gefn neu waelod sawdl
- Poen yn y sawdl yn ystod neu ar ôl chwaraeon neu weithgaredd
- Fel arfer bydd symptomau yn ymddangos adeg y glasoed (9-14 oed) pan fydd hyrddiad o dyfu’n sydyn. Fel arfer, dim ond un sawdl sy’n boenus ond mae’n gallu effeithio ar y ddwy.
Sut ydw i’n rheoli clefyd Sever?
- Defnyddio strategaethau lleihau poen
- Gwella hyblygrwydd/hyd meinweoedd
- Addasu gweithgareddau
A fydd yn gwella?
Gall y poen wella o fewn ychydig fisoedd drwy ddilyn y cyngor yn y llyfryn hwn ond mewn rhai achosion, mae’r symptomau’n gallu parhau am 12-18 mis.
Fodd bynnag, fe fyddwch chi’n tyfu allan ohono! Unwaith y bydd eich esgyrn wedi gorffen tyfu, chewch chi ddim rhagor o symptomau.
Rhowch gynnig ar ddefnyddio cwpanau sawdl yn eich esgidiau. Mae’r rhain yn gallu helpu i esmwytháu’r trawiad ar eich sodlau yn ystod gweithgaredd.
Ymarferion
Ymestyn llinyn y gar: Rhowch eich traed yn wastad yn erbyn wal. Ymestynnwch eich dwylo ymlaen i gyffwrdd bysedd y traed yn gyfforddus. Teimlwch yr ymestyniad yng nghefn croth eich coes.
Daliwch yr ymestyniad am 30 eiliad, yna gollyngwch yr ymestyniad a’i ailadrodd 3 gwaith.
Mae’r poen hwn yn cael ei achosi pan fydd tyniant ailadroddus lle mae cyhyrau croth y goes yn mynd i mewn i’r sawdl.
Mae’r tyniant hwn yn gallu digwydd o ganlyniad i achosion gweithredol (mwy o ymarfer corff a gweithgaredd) neu achosion goddefol (cynnydd yn y gyfradd twf).
Os oes gennych unrhyw bryderon neu ymholiadau am y wybodaeth hon, cysylltwch ag Adran Cleifion Allanol Dolffin ar 02921 847577.
Ysbyty Arch Noa i Blant Cymru
Parc y Mynydd Bychan
Caerdydd
CF14 4X
Os nad oes gan eich plentyn apwyntiad wedi’i drefnu gyda’r adran ffisiotherapi a bod y symptomau’n parhau, neu os nad ydynt yn gwella’n raddol, yna gallwch hunan-atgyfeirio eich plentyn i’r Adran Cleifion Allanol Ffisiotherapi Pediatrig trwy ffonio’r llinell atgyfeirio ar 02921 836908.
Os oes gan eich plentyn broblem nad yw’n gwella fel y byddech chi’n disgwyl gyda hunanofal, dylech gysylltu â gweithiwr gofal iechyd proffesiynol i gael cyngor. Gallai hyn fod yn feddyg teulu, fferyllydd, Gwasanaeth Podiatreg y GIG neu Bodiatrydd Preifat.
Gwnewch yn siwr fod eich podiatrydd wedi cofrestru â’r Cyngor Proffesiynau Iechyd a Gofal ac edrychwch am y llythrennau HCPC ar ôl ei (h)enw.
