Cefnogi fy mhlentyn gyda chwarae synhwyraidd

Cael ‘blwch cyffyrddol’ gydag amrywiaeth o weadau gwahanol i’w teimlo a chwarae gyda nhw.

Mae rhai syniadau ar gyfer y blwch cyffyrddol yn cynnwys:

• Sgwariau ffabrig neu sgarffiau gwahanol (sidan, melfed, cortyn, ffabrig ffwr)
• Teganau bys-droellwr gwead gwahanol (caled, meddal, garw, llyfn)
• Teganau gwasgu ac ymestyn
• Sgwrwyr sosbenni, brwsys paent, lwffâu, plu, croen dafad, lapio swigod
• Tybiau o ‘lwtra’, ffacbys, tywod, tywod cinetig
• Caniau o ewyn eillio neu mousse lleithio
• Cynnig deunyddiau diogel i’w trin a’u trafod, fel teganau neu flociau wedi’u gwehyddu neu eitemau sy’n galluogi’r plentyn i wthio, tynnu, gwasgu ac ati.
• Tegan dirgrynol

Gwneud amser bath yn brofiad rhyngweithiol drwy gynnwys amrywiaeth o deganau gwahanol (rhai sy’n feddal ac yn galed, suddo neu arnofio) a swigod i ddarparu amrywiaeth o ysgogiadau synhwyraidd.

Chwarae blêr ‘sych’ – chwarae mewn tywod sych, pasta, reis neu Styrofoam i ddechrau ac yna ychwanegu dŵr i deimlo sut mae’r gwead yn newid. Claddu teganau i annog chwarae ac archwilio.

Paentio dwylo a thraed

• Defnyddio gwrthrychau bob dydd fel potiau, bwcedi plastig neu focsys cardbord, i ymarfer tapio dwylo neu ‘ffyn’ i wneud sŵn.
• Rhoi eich dwylo dros ddwylo eich plentyn i addasu faint o bwysau mae’n eu defnyddio i wneud y synau’n feddalach ac yn uwch.
• Canu caneuon neu hwiangerddi gyda rhythmau gwahanol.
• Defnyddio tonau a lefelau sain gwahanol wrth ddarllen i’ch plentyn
• Llenwi potel gyda reis neu basta neu ffa sych i greu offeryn
• Teganau swnllyd h.y. ratlau

• Cynnig cymaint o flasau a gweadau gwahanol posibl yn ystod amser bwyd a modelu i’ch plentyn sut y byddech chi’n bwyta’r bwyd
• Paratoi plât byrbrydau a gofyn i’ch plentyn wisgo mwgwd a dyfalu’r bwyd
• Paentio gyda bwyd gan ddefnyddio iogwrt neu stwnsh llyfn
• Cael parti blasu – gosod byrbrydau bach yn gofyn i’ch plentyn roi cynnig ar bob un, trafod y blas, y gwead a’r lliw ac ati.

• Annog eich plentyn i sylwi ar wahanol arogleuon coginio a bod o’u cwmpas
• Defnyddio beiros persawrus, toes a sebon
• Mynd ar ‘deithiau natur’ ac arogli gwahanol blanhigion a blodau
• Rhoi cynnig ar aroglau rhybuddio fel sitrws a mintys poethion
• Rhoi cynnig ar arogleuon lleddfol a thawelol fel fanila, blodeuog a chamomile.

• Chwarae gemau cuddio
• Cuddio teganau o dan flancedi ac annog eich plentyn i chwilio amdanyn nhw
• Edrych ar lyfrau gyda’i gilydd yn sylwi ar fanylion ar y dudalen a disgrifio’r rhain
• Cael hwyl gyda llyfrau Ble mae Wally
• Chwarae gyda theganau sy’n goleuo
• Chwarae gyda theganau symud hylifol
• Mwynhau chwarae tortsh yn y tywyllwch neu o dan flanced
• Chwarae gyda theganau troelli

Beth yw’r synnwyr festibwlar?

Mae mewnbwn festibwlar yn wybodaeth synhwyraidd sy’n digwydd pan fydd y pen yn symud. Mae gweithgareddau sy’n darparu cylchdroi pen yn arbennig o effro yn ogystal â symudiadau cyflym ac anrhagweladwy.

Mae gweithgareddau festibwlar sy’n fwy llinellol – hynny yw ymlaen ac yn ôl neu’n ochr i ochr – sydd hefyd yn effro, ond yn llai felly na symudiadau cylchdroadol.

Gorysgogiadau festibwlar

Meddwl am y “gyfatebiaeth gwpan” (o’n gweithdy fideo ar ’Sut mae plant yn defnyddio eu synhwyrau i reoleiddio ar gyfer dysgu a chwarae’). Mae angen i ni fod yn ymwybodol y gall mewnbwn festibwlar gael effaith gref iawn ar ein system nerfol ac yn dibynnu ar “faint eich cwpan” mae angen i ni fod yn ymwybodol y gallai gormod o bethau cyffrous / effro achosi i’r cwpan “orlifo”. Mae hyn yn edrych yn wahanol i bob plentyn, ond efallai y byddech chi’n gweld eich plentyn yn mynd yn wirion iawn, yn ddryslyd, yn orfywiog, yn methu arafu, ddim yn gwrando, yn methu bod yn dawel.

Os ydych chi’n gweld hyn, mae eich plentyn wedi cael gormod o fewnbwn festibwlar – gallwch chi reoli hyn trwy gynnig mewnbwn propriodderbyniol gan fod hyn yn lleddfol iawn ac yn rheoleiddiol. Byddwch yn ymwybodol o hyn gan na fyddech chi am gynnig cymaint o’r mewnbwn festibwlar y tro nesaf – neu byddech chi am gynnwys hyn gyda mewnbwn propriodderbyniol.

Er mwyn atal cynnwrf emosiynol, gallwch chi ychwanegu “seibiau” at y gweithgareddau isod. Er enghraifft, chwarae cerfluniau cerddorol gyda saib o bum eiliad wrth ddawnsio neu ofyn i’ch plentyn os yw’n gallu gwneud deg neidr ar y trampét ac yna sefyll yn llonydd fel cerflun am ddeg eiliad.

Gweithgareddau posibl

• Neidio ar drampét
• Chwarae gemau neidio ar y llawr megis hopsgots
• Neidio i dargedau neu gerrig camu
  • Jacs sbonc
  • Gwneud “sesiwn ymarfer”
  • 10 jac sbonc
• Cropian i ochr arall yr ystafell
• 2 rôl ymlaen, ac ati
• Cylchdroi ar gylchfannau yn y parc
• Chwarae “cylch o rosynnau”
• Dawnsio mewn cylchoedd;
• Hoci coci
• Chwarae garw a sgarmesol megis reslo neu gyrsiau rhwystrau

Mae mewnbwn propriodderbyniaeth yn cael effaith bwyllog ar ein cyrff.

Rydym yn cael gwybodaeth broriodderbyniaeth drwy ein cyhyrau a’n cymalau pan fyddwn yn gwneud gweithgareddau sy’n cynnwys gwthio, tynnu, codi neu wrthsefyll.

Gall symudiadau llinol rheolaidd y pen (e.e. yn ôl ac ymlaen yn hytrach na chylchdroi) hefyd fod yn lleddfol.

Gweithgareddau posibl

• Mynd ar feic neu sgwter
• Gwrthwasgiadau wal (gwthio ar wal gyda’r ddwy law fel petai’n gwthio’r wal i ffwrdd)
• Gwrthwasgiadau cadair (gosod dwylo ar ochr sedd a chodi i ffwrdd o’r sedd)
• Bocsio
• Fideos ioga syml, Pilates neu grefft ymladd ar-lein – Mae gan Cosmic Kids fideos ioga neis iawn
• Chwarae parc- siglen, sleidiau, fframiau dringo, bariau mwnci
• Cropian ar bob pedwar a chopïo anifeiliaid yn sefyll neu’n cerdded (e.e. llithro fel neidr, stompio fel eliffant, neidio fel broga)
• Chwarae hwyliog yn gwasgu gyda thoes, pwti a llwtra
• Chwarae gyda theganau gwingiad a pheli straen
• Gofyn i’ch plentyn dynnu ei hun ar hyd rhaff wrth orwedd ar ei stumog
• Chwarae tynnu rhaff
• Mynd am dro whilber neu chwarae rasys whilber
• Germau gwthio a thynnu fel ‘rhwyfo’r cwch’
• Chwarae garw a sgarmasol
• Chwaraeon neu weithgareddau corfforol fel nofio, trampolïo, dringo neu gymnasteg