Rheoli amser sgrin eich plentyn
Mae gan blant a phobl ifanc yn eu harddegau heddiw fwy o fynediad i sgriniau a dyfeisiau nag erioed o’r blaen. Mae sgriniau teledu, ffonau, dyfeisiau gemau a thabledi ac ati yn rhan o’r byd modern ac yn anodd iawn eu hosgoi.

Mae ein tîm o Therapyddion Galwedigaethol wedi llunio’r wybodaeth hon er mwyn eich helpu i ystyried a rheoli amser sgrin eich plentyn a sicrhau cydbwysedd iach o weithgareddau a galwedigaethau.
Sgriniau ar gyfer dysgu
- Mae’r rhan fwyaf o ysgolion yn defnyddio rhyw fath o dechnoleg ar gyfer ysgol a gwaith cartref. Yn y cyfnod clo roedd y rhan fwyaf o addysg ein plant yn digwydd drwy sgriniau!
- Bydd y rhan fwyaf o blant yn defnyddio sgriniau yn yr ysgol yn ddyddiol. Mae technoleg yn rhoi cyfle gwych i ni gael mynediad at ystod eang o adnoddau drwy glicio botwm.
Sgriniau ar gyfer Chwarae
- Mae gan y rhan fwyaf o blant sgrin neu ddyfais maen nhw’n ei defnyddio i wylio’r teledu neu chwarae gemau.
- Mae plant yn cael eu cyflwyno i sgriniau o oedran ifanc ac i rai, chwarae ar sgrin yw eu prif ddull chwarae.
- Mae sgriniau yn cynnig gwobrau uchel iawn i blant am eu hymdrechion. Nid yw’r dwyster a’r ysgogiad sy’n dod o gemau a fideos cyflym yn debyg i lawer o sefyllfaoedd bywyd go iawn.
- I lawer o blant sydd ag anableddau neu anghenion ychwanegol, mae sgriniau yn cynnig ystod eang o gyfleoedd chwarae a allai fod yn anoddach yn y byd go iawn.
Gall sgriniau fod yn llawer o hwyl, gydag amrywiaeth o fanteision. Mae’n bwysig cael y cydbwysedd cywir sy’n addas i’ch plentyn a’ch teulu.
Pa mor ddrwg yw gormod o amser sgrin?
Mae’n ymddangos bod gormod o amser sgrin yn cael effaith negyddol ar blant a phobl ifanc. Mae’n gysylltiedig â lles a phryderon emosiynol, a materion corfforol fel cysgu’n wael a gordewdra.
Mae plant angen amrywiaeth eang o brofiadau bywyd go iawn er mwyn tyfu a datblygu.
Mae’r rhain yn cynnwys:
- Chwarae corfforol a chwarae ‘cwffio’ er mwyn datblygu eu cyrff.
- Chwarae blêr a rhyngweithio â’r amgylchedd er mwyn datblygu eu systemau synhwyraidd.
- Cymryd tro a thrafod gyda ffrindiau er mwyn datblygu eu sgiliau cymdeithasol.
Mae’n bosibl bod plant sy’n treulio gormod o amser o flaen sgrin yn colli’r cyfle i gael amrywiaeth gyfoethog o brofiadau chwarae a dysgu sy’n hanfodol ar gyfer datblygiad iach. Mae hyn yn gallu arwain at nifer o heriau neu anawsterau.
Mae sgriniau yn rhoi boddhad mawr iddyn nhw a bydd rhai plant yn ceisio dewis y rhain cyn dewis gweithgareddau eraill. Mae plant sy’n treulio llawer o amser yn defnyddio sgriniau yn gallu ei chael hi’n anoddach ymgysylltu â theganau a sefyllfaoedd “bywyd go iawn”.
Effaith ar Weithgarwch Corfforol a Ffitrwydd
Mae’n bosibl bod plant sy’n treulio llawer o amser o flaen sgriniau yn cael llai o gyfleoedd i chwarae a gwneud ymarfer corff sy’n hanfodol ar gyfer datblygiad eu cyrff a’u hymennydd.
Ceir canllawiau cenedlaethol sy’n argymell lefelau gweithgareddau plant a phobl ifanc er mwyn cefnogi eu datblygiad a’u cadw’n iach. Mae lefelau gweithgareddau llawer o blant yn is na’r hyn a argymhellir ac efallai bod gormod o amser sgrin yn cyfrannu at hyn.
Cliciwch yma i weld Canllawiau Gweithgaredd Corfforol Plant o dan 5 oed
Cliciwch yma i weld Canllawiau Gweithgaredd Corfforol Plant dros 5 oed a Phobl Ifanc.
Effaith ar Ddatblygiad Cymdeithasol ac Iaith
Mae treulio amser ar-lein yn lleihau cyfleoedd rhyngweithio ”bywyd go iawn” eich plentyn. Wrth chwarae gydag eraill, mae plant yn dysgu sut i ryngweithio, rhannu a chymryd tro. Mae amser sgrin yn lleihau’r cyfleoedd hyn.
Cliciwch yma am wybodaeth am ‘Sut alla i ddysgu sgiliau cymdeithasol i fy mhlentyn?
Effaith ar Ddatblygiad Synhwyraidd
Effaith ar Gwsg
Mae cysylltiad rhwng treulio llawer o amser yn edrych ar sgrin a thrafferthion cysgu. Mae plant angen digon o gwsg i’w helpu i ddysgu, chwarae a datblygu.
Cliciwch yma am ragor o wybodaeth a chyngor ar sut mae defnyddio sgrin yn effeithio ar gwsg
Effaith ar fwyta
Dangoswyd bod bwyta o flaen sgrin yn effeithio ar faint rydyn ni’n ei fwyta a’n gallu i wybod pan fyddwn ni’n llawn a / neu wedi cael digon o fwyd. Mae astudiaethau wedi dangos bod pobl yn bwyta mwy pan fyddan nhw o flaen sgrin o gymharu â bwyta heb sgrin o’u blaenau.
Pan fyddwn ni’n bwyta o flaen sgrin, mae’n anoddach rhoi sylw i’r hyn yr ydyn ni’n ei fwyta a faint – efallai y bydd plant yn dod yn gyfarwydd â’r arfer o fwyta heb roi sylw i’r bwyd sy’n gallu arwain at orfwyta ac ennill pwysau. Mae sgriniau yn gallu dangos mwy o hysbysebion bwyd sothach i blant hefyd.
- Ceisiwch annog eich plentyn i beidio â bwyta o flaen sgrin.
- Gwnewch ardaloedd di-sgrin ar gyfer prydau a byrbrydau er mwyn i’ch plentyn orfod dod oddi wrth y sgrin ac aros oddi wrthi wrth fwyta.
- Ceisiwch fwyta prydau bwyd fel teulu gyda’ch gilydd heb sgrin yn rheolaidd. Mae’n bwysig bod oedolion yn modelu’r ymddygiad maen nhw eisiau ei weld yn eu plant.
Sut alla i gefnogi fy mhlentyn i gael cydbwysedd iach o amser sgrin?
- Gosodwch esiampl dda gyda’ch defnydd sgrin eich hun
- Os yw eich plentyn yn ddigon hen, siaradwch gyda’ch gilydd am yr amser y mae’n ei dreulio ar-lein er mwyn iddo ddeall eich pryderon
- Gwnewch gytundeb teuluol sy’n nodi pryd a pha mor hir y mae eich plant yn gallu defnyddio sgriniau
- Dewiswch ardaloedd “di-sgrin” yn y cartref – efallai mai ystafell wely’r plentyn fydd un ohonyn nhw, neu’r ystafell fwyta neu’r gegin
- Defnyddiwch dechnoleg rheolaeth rhieni i osod cyfyngiadau ar fynediad i ddyfeisiau
- Sicrhewch fod cyfleoedd a gweithgareddau chwarae eraill ar adegau pan fyddwch chi eisiau annog eich plentyn i beidio defnyddio dyfais. Holwch pa weithgareddau neu glybiau ar ôl ysgol sydd yn yr ardal, neu gwnewch amser i chwarae gyda phlant iau sy’n cael trafferth difyrru eu hunain efallai.

Hefyd yn yr adran hon
Sut i gysylltu a ni
I wneud cais am gymorth, plis cysylltwch a ni ar 02921 836910. Cliciwch yma am ragor o wybodaeth am ein proses Cais am Gymorth.
Manylion Cyswllt
Therapi Galwedigaethol i Blant a Phobl Ifanc
Llawr 1af, Tŷ Coetir
Ffordd Maes y Coed
Caerdydd
CF14 4HH
Rhif Ffôn: 02921 836 910