Mae dod o hyd i’r cymorth sydd ei angen arnoch gan eraill yn golygu deall pa fath o gymorth sydd ei angen arnoch, a allai eich cefnogi, sut y gallent eich cefnogi a phryd y byddai eu cymorth yn ddefnyddiol iawn.
Mae cael ymdeimlad o’r hyn fyddai’n ddefnyddiol i chi a rhoi gwybod i eraill beth sydd ei angen arnoch yn rhan allweddol o’r broses hon.
Mae canser nid yn unig yn effeithio ar y person sydd â diagnosis o ganser ond hefyd ei deulu a’i ffrindiau. Mae’n debygol y bydd angen cymorth ar eich teulu a’ch ffrindiau hefyd. Gall cael ymdeimlad clir o’ch anghenion cymorth a’r ffordd orau o ddiwallu’r anghenion hyn fod o gymorth i bawb.
Gall rhannu gwybodaeth am eich diagnosis a’ch triniaeth gyda’ch teulu a’ch ffrindiau fod yn anodd iawn am sawl rheswm. Mae’n bwysig eich bod yn gallu gwneud hyn mewn ffordd sy’n teimlo’n iawn i chi.
Os yw eich teulu neu’ch ffrindiau wedi bod yn ymwybodol eich bod yn aros am newyddion efallai y byddan nhw’n disgwyl clywed gennych. Gallai hyn eich gadael dan bwysau i rannu gwybodaeth cyn i chi deimlo’n barod. Meddyliwch pa wybodaeth rydych chi’n teimlo’n gyfforddus yn ei rhannu.
Meddyliwch am bwy y byddwch chi’n teimlo’n gyfforddus yn rhannu gwybodaeth â nhw. Mae rhai pobl yn ei chael hi’n ddefnyddiol enwebu aelod o’r teulu neu ffrind dibynadwy yn ystod triniaeth weithredol a all rannu gwybodaeth y cytunwyd arni gydag eraill.
Yn aml, mae pobl yn poeni am ymatebion pobl eraill ac eisiau amddiffyn eu teulu a’u hanwyliaid, sy’n gwbl ddealladwy. Fodd bynnag, gall amharu ar y ffordd y byddwch yn siarad â nhw a gallai eich gadael i deimlo’n fwy ar eich pen eich hun.
Gall rhannu eich profiadau helpu i greu cefnogaeth gan eraill a allai eich helpu i reoli heriau sydd o’ch blaen.
Efallai y bydd pryderon penodol ynghylch rhannu gwybodaeth gyda phlant a phobl ifanc yn eu harddegau – mae eisiau eu hamddiffyn ac osgoi gofid iddynt yn ddealladwy. Bydd plant yn aml yn synhwyro bod problem ac felly bydd dod o hyd i ffordd o drafod hyn gyda nhw’n bwysig.
Bydd eich diagnosis a’ch triniaeth canser yn cael effaith seicolegol ar eich teulu a’ch ffrindiau. Bydd pobl yn ymateb mewn gwahanol ffyrdd ac efallai y byddwch yn gallu rhagweld sut y bydd rhai aelodau o’r teulu a ffrindiau yn ymateb.
Efallai y byddwch yn synnu at sut mae rhai pobl yn ymateb a faint o gefnogaeth rydych chi’n ei deimlo. Mae’n ddealladwy y byddech yn pryderu am lesiant eich teulu a’ch ffrindiau.
Fodd bynnag, mae hefyd yn bwysig blaenoriaethu eich anghenion emosiynol a’ch cymorth eich hun ar yr adeg hwn. Ni fyddwch yn gallu rheoli sut mae’ch teulu neu’ch ffrindiau yn rheoli eu teimladau. Fodd bynnag, gallwch reoli sut rydych yn rheoli eich llesiant. Mae rhan o hyn yn golygu rhoi gwybod i eraill pa gymorth rydych chi ei angen neu nad oes ei angen arnoch.
Gall gwybod am y cymorth sydd ar gael i deulu neu ffrindiau, os oes angen, ei gwneud yn haws canolbwyntio ar ddiwallu eich anghenion cymorth eich hun.
Mae cymorth ar gael gan y sefydliadau canlynol:
Gall canser a’i driniaeth achosi newidiadau yn eich perthynas â’ch priod/partner, eich plant, eich teulu ehangach, eich ffrindiau a’ch cydweithwyr. Bydd y newidiadau a brofir gennych yn debygol o amrywio yn seiliedig ar natur eich perthnasoedd.
Mae rhai cyplau’n canfod y gall eu harwain i gysylltu mewn ffordd nad ydynt wedi’i wneud o’r blaen. I gyplau eraill, yn enwedig lle mae problemau’n bodoli eisoes, gall straen y sefyllfa roi straen ychwanegol ar y berthynas. Gall rolau a chyfrifoldebau newid, yn ogystal â newidiadau yn lefel agosatrwydd emosiynol a chorfforol, sy’n gallu teimlo’n anodd addasu iddynt. Os ydych yn sylwi ar anawsterau yn eich perthynas, gall fod yn ddefnyddiol ceisio cymorth. Bydd eich tîm gofal iechyd yn gallu eich cyfeirio os ydych am archwilio hyn.
Gall eich perthynas â’ch teulu a’ch ffrindiau eraill newid a bydd yn debygol o ddibynnu ar y math o berthynas oedd gennych. Mae teulu a ffrindiau yn aml am gynnig cymorth mewn rhyw ffordd, felly gallai fod yn ddefnyddiol meddwl am y math o gymorth a faint rydych chi ei eisiau ganddynt. Bydd hyn yn eich helpu i gael y math o gymorth rydych ei eisiau (e.e. emosiynol, cymdeithasol, ymarferol ac ati) a sicrhau bod hyn yn diwallu eich anghenion ac nad yw’n mynd yn ormod i chi.
Efallai y bydd eraill yn teimlo eu bod wedi’u llethu gan eich newyddion ac efallai na fydden nhw’n cynnig y cymorth y byddech wedi’i ragweld, a all beri gofid i chi. Efallai na fyddan nhw’n gwybod beth i’w ddweud neu ei wneud, neu efallai ei fod yn codi atgofion poenus iddynt. Nid yw o reidrwydd yn adlewyrchu eu teimladau tuag atoch chi na faint y maen nhw’n poeni amdanoch, ond gall fod yn boenus peidio â derbyn y gofal y byddech wedi gobeithio amdano.
Efallai y bydd yn teimlo’n arbennig o heriol i reoli’ch perthynas â’ch plant. Yn dibynnu ar oedran eich plant, mae’r heriau’n debygol o amrywio. Gall cydbwyso bod yn rhiant a delio â chanser fod yn flinedig. Efallai y gwelwch fod angen cymorth arnoch i ofalu amdanynt a gellir dod o hyd i wybodaeth am gymorth ar wefan Macmillan.
I blant sy’n hŷn, efallai y byddan nhw am gynnig gofal a chymorth a gall y newid hwn yn eich perthynas deimlo’n arbennig o anodd.
Mae’n gyffredin i aelodau o’ch teulu neu’ch ffrindiau gael anhawster deall yr heriau rydych chi’n eu profi a sut y gallech chi fod yn teimlo. Gall fod yn ddefnyddiol siarad â phobl eraill sydd mewn sefyllfa debyg i chi a allai rannu profiadau tebyg.
Yn ogystal, gall siarad â phobl y tu allan i’ch teulu deimlo’n haws i rai pobl gan y gallech deimlo’n well y gallwch rannu eich teimladau a’ch profiadau a rennir heb boeni am ddiogelu teimladau pobl eraill.
Mae profiadau pawb o gymorth y wahanol ac mae’n bwysig i chi gael y cymorth sy’n gweddu i’ch anghenion chi. Os byddwch yn dewis cael cymorth gan gymheiriaid,
mae’n bwysig gofyn i chi’ch hun yn rheolaidd a yw’r cymorth yn ddefnyddiol a’r hyn sydd ei angen arnoch ar hyn o bryd.
Bydd cael diagnosis o ganser a mynd drwy driniaeth yn aml yn codi llawer o emosiynau. Er bod ein hemosiynau’n ein helpu i lywio bywyd ac yn gwneud synnwyr o’n byd, ar adegau gallan nhw deimlo’n llethol ac effeithio ar sut y gallwn weithredu.
Gadewch i chi’ch hun diwnio i mewn i sut rydych chi’n teimlo. Defnyddiwch strategaethau sy’n helpu i reoli eich teimladau os ydyn nhw’n eich gorlethu. Os byddwch yn sylwi eich bod yn teimlo wedi’ch llethu, yna gallai rhai o’r strategaethau hyn helpu.
I rai, mae siarad â’u ffrindiau a’u teulu am eu hemosiynau’n helpu, tra gall eraill ei chael hi’n anodd. Nid oes unrhyw ffordd gywir nac anghywir o reoli pethau. Os yw’n teimlo’n anodd siarad am eich emosiynau, yna gallai fod o gymorth rhoi gwybod i aelodau’r teulu sut y gallan nhw eich cefnogi mewn ffyrdd eraill a’r hyn sydd ei angen arnoch ganddynt. Gallai hyn fod yn bethau syml fel bod angen peth amser i chi’ch hun, angen cefnogaeth ac anogaeth i adael y tŷ, neu eich bod angen cwtsh ganddyn nhw.
Bydd gweithwyr gofal iechyd proffesiynol sy’n ymwneud â’ch gofal yn gallu cynnig cymorth neu eich cyfeirio at bobl neu asiantaethau perthnasol a all gynnig cymorth pellach. I rai pobl, gall deimlo’n anodd iawn gofyn am help, yn enwedig os ydych wedi arfer ceisio delio â’ch problemau eich hun. Os gallwch estyn allan yna gallwch gael eich cefnogi i ddod o hyd i ffyrdd o’ch helpu i lywio’r heriau rydych yn eu hwynebu.
Mae’r cyngor ar y tudalennau hyn wedi’i gynllunio i’ch helpu i baratoi ar gyfer y driniaeth sydd o’ch blaen a’ch cefnogi hyd at adferiad.
Os oes angen rhagor o gyngor a chymorth arnoch, trafodwch hyn gyda’ch gweithiwr allweddol neu weithiwr gofal iechyd proffesiynol.
We’re currently working to improve the Keeping Me Well website. If you’d like to help us make this site a better, more helpful experience for you, please take a few minutes to let us know what improvements you’d like to see.